11 listopada odchodzimy 102. Rocznicę Odzyskania Niepodległości przez Polskę. Tego dnia w 1918 roku Rada Regencyjna przekazała władzę wojskową i naczelne dowództwo wojsk polskich Józefowi Piłsudskiemu. W tym dniu również zawarto rozejm w Compiegne, który zakończył działania zbrojne Wielkiej Wojny lat 1914-1918.
Na przełomie października i listopada 1918 roku sytuacja polityczna na arenie międzynarodowej była dla Polski wyjątkowo korzystna. Trzy mocarstwa zaborcze chyliły się ku upadkowi. Tej szansy danej przez historię Polacy nie zmarnowali i aktywnie przystąpili do przejmowania władzy na ziemiach polskich okupowanych przez państwa centralne.
W tych dniach wśród Polaków zapanował nastrój radości i euforii na skutek odzyskanej wolności. Jędrzej Moraczewski tak opisywał atmosferę panującą w tym czasie:
Niepodobna oddać tego upojenia, tego szału radości, jaki ludność polską w tym momencie ogarnął. Po 120 latach prysły kordony. Nie ma „ich”. Wolność! Niepodległość! Zjednoczenie! Własne państwo! Na zawsze! Chaos? To nic. Będzie dobrze. Wszystko będzie, bo jesteśmy wolni od pijawek, złodziei, rabusiów, od czapki z bączkiem, będziemy sami sobą rządzili. (...) Cztery pokolenia nadaremno na tę chwilę czekały, piąte doczekało. (...)
11 listopada stał się datą symboliczną gdyż młode państwo polskie jeszcze długo musiało walczyć o swój byt. Święto Odzyskania Niepodległości przez Polskę zostało ustanowione oficjalnie dopiero w 1937 roku, jednak już od 1919 roku uroczyście świętowano ten właśnie dzień.
W tym roku ze względu na ograniczenia epidemiczne większość wydarzeń upamiętniających Narodowy Dzień Niepodległości zaplanowanych w przestrzeni publicznej nie odbędzie się. Dlatego zapraszamy państwa do świętowania on-line.
Biuro Programu „Niepodległa” przygotowało bezpłatną wystawę poświęconą procesowi odzyskiwania przez Polskę niepodległości oraz dorobkowi II Rzeczypospolitej: „Tak powstawała Niepodległa”.
https://niepodlegla.gov.pl/o-niepodleglej/tak-powstawala-niepodlegla-bezplatna-wystawa-do-pobrania/
Ekspozycja składa się z 11 plansz. Przedstawiają one wysiłki Polaków, które doprowadziły do odzyskania niepodległości oraz osiągnięcia II Rzeczypospolitej. Tematy plansz:
• Walka o polską tożsamość do 1918 roku,
• Polska budowana od nowa, czyli listopad 1918,
• Polska mozaika,
• Administracja i samorządność w pierwszych latach niepodległości,
• Wyzwania systemu edukacji,
• Nad książką, w kinie i przy radioodbiorniku,
• Sportowy duch,
• Piękne rzeczy,
• Zdrowie i opieka medyczna
• Architektura
• W drodze ku nowoczesności, czyli inwestycje i rozwój.
Wystawa powstała z inicjatywy Biura Programu „Niepodległa”, autorami plansz są dr Sebastian Adamkiewicz (muzealnik i adiunkt w dziale historycznym Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi) oraz Anna Bińkowska (Biuro Programu „Niepodległa”), zaś konsultantem historycznym dr hab. Paweł Grata, prof. UR.
Kolejną propozycją Biura Programu „Niepodległa” na ten dzień jest akcja „Niepodległa – do hymnu”.
https://niepodlegla.gov.pl/aktualnosci/niepodlegla-do-hymnu-2020-dolacz-do-akcji/
Zachęcamy państwa do tego aby 11 listopada w samo południe uroczyście odśpiewać Hymn Narodowy – Mazurka Dąbrowskiego. W ten sposób mimo ograniczeń epidemicznych będziemy mogli jako Polacy stworzyć jedną wspólnotę łącząc się w ten sposób ze sobą.
10 listopada przypada rocznica przyjazdu Józefa Piłsudskiego z Berlina do Warszawy. Jego spontaniczna decyzja o pozostaniu w okupowanym wciąż przez wojska niemieckie mieście, odmieniła bieg historii. O tym wydarzeniu opowiada krótka etiuda filmowa „10 listopada 1918. Józef Piłsudski w Warszawie”.
Krótki film ilustruje kluczowy dzień historii Polski, z perspektywy postaci, która 11 listopada 1918 roku miała objąć funkcję naczelnego wodza Armii Polskiej. 10 listopada był po prostu człowiekiem, niepewnym, miotanym emocjami. Później historia nada mu tytuł Ojca Niepodległości.